aaa – Ochrona ptaków i nietoperzy w trakcie robót remontowych
Analizując zagadnienia naruszeń przepisów prawa na obszarze miasta Wrocławia dostrzegamy potrzebę wzmocnienia działań prewencyjnych w odniesieniu do otaczającego nas środowiska. Wychodząc naprzeciw potrzebom, prezentujemy informacje umożliwiające zapobieganie takim naruszeniom.W czasie realizacji inwestycji dotyczących remontu obiektów budowlanych, w tym przede wszystkim przegród zewnętrznych i ich elementów (dachu, elewacji), należy zwrócić szczególną uwagę na występowanie na obiektach aktywnych gniazd ptaków i siedlisk nietoperzy objętych ochroną gatunkową na mocy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (t.j. Dz. U. z 2022, poz. 2380).
Na mocy tego rozporządzenia większość gatunków ptaków (w tym jerzyki, wróble, oknówki, pustułki, kawki i inne ujęte w załączniki nr 1 do ww. rozporządzenia) oraz wszystkie gatunki nietoperzy występujące w Polsce – objęte są ochroną gatunkową. Tym samym zgodnie z zapisami tego rozporządzania, w związku z art. 52 ust. 1 pkt 1, 3, 7, 8, 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1487 ze zm.), w stosunku do zwierząt objętych ochroną gatunkową obowiązują określone zakazy dotyczące m.in.:
- umyślnego zabijania ( 6 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzania, art. 52 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie przyrody);
- niszczenia ich jaj lub form rozwojowych (§ 6 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, art. 52 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie przyrody);
- niszczenia ich siedlisk i ostoi, będących ich obszarem rozrodu, wychowu młodych (§ 6 ust. 1 pkt 7 ww. rozporządzenia, art. 52 ust. 1 pkt 7 ustawy o ochronie przyrody);
- niszczenia i usuwania gniazd (§ 6 ust. 1 pkt 8 ww. rozporządzenia, art. 52 ust. 1 pkt 8 ustawy o ochronie przyrody);
- umyślnego uniemożliwienia dostępu do schronień (§ 6 ust. 1 pkt 9 ww. rozporządzenia, art. 52 ust. 1 pkt 9 ustawy o ochronie przyrody).
W świetle powyższego przed przystąpieniem do robót budowlanych w okresie rozrodu ptaków i nietoperzy czy okresie zimowania nietoperzy – zarządca/właściciel obiektu powinien zlecić doświadczonemu specjaliście zoologowi inwentaryzację przyrodniczą w zakresie występowania chronionych gatunków zwierząt (w szczególności ptaków i nietoperzy) w obrębie budynku, w celu uniknięcia zniszczenia ich schronień, w tym gniazd podczas robót budowlanych. W sytuacji, gdy zniszczenie schronień zwierząt jest nieuniknione, należy zwrócić się do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska o wydanie stosownego zezwolenia.
Wykonanie inwentaryzacji może pomóc zaplanować terminy robót tak, aby zostały przeprowadzone sprawnie i nie były szkodliwe dla zwierząt. Zminimalizuje to także koszty, ponieważ nie będzie ryzyka wstrzymania robót prowadzonych bez zezwolenia czy zapłacenia grzywny z tytułu popełnienia wykroczenia.
Prowadzenie robót budowalnych w sposób mogący spowodować zagrożenia środowiska, jest jedną z przesłanek do ich wstrzymania, wymienioną w art. 50 ust. 1 pkt 2 Prawa budowalnego. Dodatkowo właściwy organ realizujący zadania dotyczące ochrony środowiska może złożyć zawiadomienie do organów ścigania. Zgodnie z przepisami karnymi zawartymi w art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody – kto bez zezwolenia narusza zakazy w stosunku do zwierząt objętych ochroną gatunkową podlega karze aresztu lub grzywny.
